Van Herfst naar Winter

De Warmte van de Winter: Een Persoonlijke Reis door Ayurveda en TCM

De overgang van herfst naar winter is voor mij altijd een bijzondere tijd geweest. Het is een periode waarin ik voel dat mijn lichaam en geest om iets anders vragen—een moment van verstilling en introspectie. In de Ayurveda wordt deze overgangsfase Ritu Sandhi genoemd, wat letterlijk 'seizoenskruispunt' betekent. Het beslaat veertien dagen, van 9 tot 22 november, en markeert de overgang van Sharad Ritu (herfst) naar Hemantha Ritu (winter). Ik wil graag met je delen hoe ik deze periode beleef en welke inzichten ik heb opgedaan vanuit de Ayurveda en de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM).

Ayurvedische Benadering: Ritucharya

In de Ayurveda staat Ritucharya centraal—het seizoensregime dat ons helpt in harmonie met de natuur te leven. Tijdens Ritu Sandhi is het belangrijk om je routines geleidelijk aan te passen, zodat je lichaam de tijd krijgt om zich voor te bereiden op de komende wintermaanden. Ik merk dat wanneer ik deze overgang bewust maak, ik me energieker en meer in balans voel.

Voeding

Een van de dingen die ik aanpas, is mijn voeding. Ik begin met het integreren van verwarmende en voedzame voedingsmiddelen. Denk aan soepen en stoofschotels met kruiden zoals kardemom en kaneel. Deze kruiden stimuleren de spijsvertering en helpen bij het verminderen van opgehoopte ama (toxines) in het lichaam. Seizoensgebonden groenten zoals pompoen, wortelen en zoete aardappelen staan regelmatig op mijn menu. Ze voeden niet alleen mijn lichaam maar geven me ook het gevoel dat ik verbonden ben met de aarde.

Daarnaast merk ik dat warme dranken mijn spijsverteringsvuur ondersteunen. Een kopje kruidenthee met gember en honing helpt me om intern op temperatuur te blijven. Ik vermijd koude en rauwe voedingsmiddelen zoveel mogelijk, omdat ik voel dat ze mijn spijsvertering verzwakken.

Leefstijl

Mijn dagelijkse routine krijgt ook een winterse update. Ik neem meer rust en zorg ervoor dat ik mezelf bescherm tegen de kou. Een warme oliemassage met sesamolie, ook wel bekend als Abhyanga, is een ritueel dat ik in de koudere maanden wekelijks probeer te integreren. Het helpt om het lichaam te verwarmen en de huid te hydrateren. Bovendien merk ik dat het mijn zenuwstelsel kalmeert en me helpt om spierspanning te verzachten.

Het dragen van laagjes kleding met mijn persoonlijke voorkeur voor natuurlijke materialen zoals wol en katoen helpt me om mijn lichaamstemperatuur te reguleren. Ook probeer ik een consistent slaapschema aan te houden, waarbij ik wat eerder naar bed ga en rond hetzelfde tijdstip opsta. Dit helpt me om mijn natuurlijke ritmes te ondersteunen en zorgt ervoor dat ik me uitgeruster voel.

Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM): Water-element

Naast Ayurveda vind ik ook veel inspiratie in de Traditionele Chinese Geneeskunde, waar de Yin Yoga op gebaseerd is. In de TCM wordt de winter geassocieerd met het Water-element, dat staat voor wijsheid, flexibiliteit en aanpassingsvermogen. De Nier- en Blaasmeridianen zijn hierbij centraal en spelen een belangrijke rol in hoe we onze energie beheren en onze emotionele balans behouden.

• Energiebeheer

Het Water-element gaat over het opslaan van energie, iets wat ik in de wintermaanden merkbaar vind. Ik voel dat mijn lichaam behoefte heeft aan meer rust en slaap. Wanneer het lukt, (want ook ik ben 'maar eens mens') ga ik eerder naar bed en sta iets later op, in overeenstemming met de kortere dagen en langere nachten. Dit helpt me om mijn energiereserves aan te vullen en mijn immuunsysteem te versterken.

Ik besteed meer tijd aan rustige, introspectieve bezigheden zoals meditatie en zachte yoga. Het voelt soms tegenstrijdig in een wereld die altijd maar doordraait, maar deze bewuste keuze om te vertragen helpt me om mijn energie te conserveren en me meer in balans te voelen.

• Emotionele Balans

Een gebalanceerd Water-element zorgt voor veerkracht en moed. Ik merk dat wanneer ik goed voor mezelf zorg, ik beter kan omgaan met stress en uitdagingen. Maar ik weet ook dat een disbalans kan leiden tot gevoelens van angst en vermoeidheid. Daarom neem ik de tijd om te vertragen en ademhalingsoefeningen te doen. Dit helpt me om mijn geest te kalmeren en emotionele stabiliteit te bevorderen.

Ik probeer ook regelmatig tijd door te brengen in de natuur. Een wandeling langs een rivier of meer heeft een kalmerend effect op me en versterkt mijn verbinding met het Water-element. Soms zet ik zachte muziek of natuurgeluiden op om de buitenwereld naar me toe te brengen.

Yoga en het Water-element

Yoga is voor mij een krachtige manier om zowel fysiek als emotioneel in balans te blijven. In deze periode focus ik me veelal op yin-yoga, die helpt om de Nier- en Blaasmeridianen te stimuleren. Houdingen die de achterkant van het lichaam strekken, zoals vooroverbuigingen, en houdingen die de binnenkant van de benen openen, zoals de vlinderhouding, helpen om blokkades op te heffen en de energiedoorstroming te verbeteren.

Tijdens deze houdingen let ik extra op mijn ademhaling, die ik diep en gelijkmatig probeer te houden. Dit draagt bij aan een diepere ontspanning en helpt me om spierspanning los te laten. Houdingen zoals de kindhouding (Balasana) en de liggende vlinderhouding (Supta Baddha Konasana) zijn favorieten om mijn onderrug en heupen te openen—gebieden die nauw verbonden zijn met het Water-element.

Water leert ons de kunst van meebewegen met de stroom van het leven. Het vindt moeiteloos zijn weg om obstakels heen en past zich aan elke vorm aan zonder zijn kracht te verliezen. Deze wijsheid probeer ik mee te nemen in mijn dagelijks leven. Het nodigt me uit om vastberaden te zijn, maar ook zacht en flexibel, en om rust te nemen wanneer dat nodig is. Door me te verbinden met de vloeiende energie van water, creëer ik ruimte voor daadkracht, vertrouwen en balans in mijn leven.

Praktische Tips voor de Overgangsperiode

Graag deel ik een paar praktische tips die mij helpen tijdens deze overgangsfase:

• Tijd bij Water

Breng tijd door in de buurt van water. Of het nu een wandeling langs een meer is of het nemen van een warm bad, het versterkt de energie van het Water-element. Het geluid van stromend water heeft een kalmerend effect op mijn geest en helpt me om stress los te laten.

• Bescherming tegen Kou

Het klinkt misschien vanzelfsprekend, maar warme kleding is essentieel. Vooral het warm houden van de onderrug en voeten helpt om mijn Nierenergie te beschermen. Draag dikke sokken en gebruik soms een warmwaterkruik om de voeten warm te houden. Ook het dragen van een muts kan helpen, aangezien veel warmte via het hoofd verloren gaat.

Oefenen in de Stilte van de Winter bij Studio Tree of Life

Bij Studio Tree Of Life in Breda nodig ik je van harte uit om de rust en stilte van de winter te omarmen. In deze tijd waarin de natuur naar binnen keert, nodig ik je uit om hetzelfde te doen: verstillen, vertragen en luisteren naar wat jouw lichaam en geest nodig hebben.

Tijdens mijn Yin Yoga en Hatha Yoga lessen begeleid ik je in het nemen van bewuste rustmomenten. We onderzoeken samen hoe je meer balans en veerkracht kunt ervaren. Of je nu al een ervaren 'yogi' bent of net begint met yoga, mijn lessen bieden een persoonlijke en warme omgeving waarin je jezelf kunt verbinden met de energie van dit seizoen.

Naast yoga bied ik ook energetische behandelingen genaamd 'Balans Sessies' aan die je kunnen ondersteunen tijdens deze overgangsperiode. Een Balans Sessie kan je helpen om spanning los te laten en een diep gevoel van rust en balans te ervaren. Deze sessies zijn bedoeld om je te verbinden met je eigen energie en innerlijke wijsheid, zodat je sterker en veerkrachtiger de winter doorkomt.

Een Uitnodiging om te Vertragen

Wat betekent rust voor jou in deze tijd van het jaar? Vind je het moeilijk om te vertragen, of voelt het juist als een natuurlijke stap om meer tijd voor jezelf te nemen? Ik weet uit eigen ervaring dat het soms een uitdaging kan zijn om echt naar binnen te keren, vooral in een wereld die altijd in beweging is.

De winter biedt ons een prachtige kans om onze relatie met rust te herontdekken. Ik wil je graag uitnodigen om deze periode te gebruiken om te verstillen en te vertragen. Bij Studio Tree Of Life bied ik een ruimte waarin je kunt oefenen in stilte en vertraging, om dichter bij jezelf te komen en te ontdekken wat je écht nodig hebt.

Ik hoor graag jouw ervaringen en inzichten. Of dat nu tijdens een yogales is, tijdens een energetische sessie, of via mijn social media. Samen creëren we een winter vol verstilling, rust en hernieuwde energie.

Je bent van harte welkom.

Met warme groet,

Manoek - Studio Tree of Life Breda